Foto’s van Ste Marie in Schimmert,
met speciale aandacht voor de Beresteyners in Schimmert.

De vierde klas van 1960 – 1961 [foto uit het album van Gijs van den Berg]
v.l.n.r. Guus Penners, Kees van den Berg*, Simon Jacobs, Kees van Noort*, Nico Kuiper*, Harry Horsten, Harry Janssen, Wim van Gijzel, Gijs van den Berg*, Theo van der Geest*, Ton Hesp*
Midden: Peter Denneman*, Piet Loonen, Frans Luiten, Pater Habets (klassenleraar), Wim Schreurs, Ton Duivenvoorden*.
Vooraan: Ben Dings, Wim Donners, Martien Eurlings, PaulJanssen, Jan Goossens, Adri van de Zon*
* = Afkomstig uit Beresteyn

Al vóór 1953 kwamen er studenten uit het Westen van het land naar Schimmert – wel zo’n 160. Vanaf 1953 kwamen de eersten van de opleiding Haagse Schouw (Voorschoten). En vanuit Beresteyn kwam de stroom op gang in september 1956. Dat werden er steeds meer met als hoogste aantal in september 1961 toen er 10 in Schimmert binnenstroomden.
Met de volgende klassenfoto’s [uit ‘t album van Theo van der Geest] volgen we deze ‘lichting’ tot hun inkleding en hun weg naar het noviciaat.

De 4e klas van 1961 – 1962
Achteraan v.l.n.r. Kees Kroon*, André Laurier*, Gerard Heil*, Kees Brugman*, Adri van der Zon*, Kees van Noort*, Theo van der Geest*, Felix Coenen, Jac de Vries*, Ben Loonen, Piet Reinders, Bert Huibrechtse*, Nico Kuiper*,
Vooraan: Wim Peeters*. Ben Dings, Jan van de Ven, Jeu Steeghs, Kees Veeken*, Kees Genet*, Peter Denneman*, Aad Lemmens*.
Vooraan, liggend: Wim Donners
* = Afkomstig uit Beresteyn. Voor het eerst waren ze het grootste in aantal: 15 van de 21!
(in verband met de boven vermelde ‘hoogste instroom’ van 10, dient vermeld te worden dat er 5 zittenblijvers waren, die samen deze 15 vormden)
In die jaren zaten er dus een groot aantal studenten van “boven de grote rivieren” op Ste Marie. Ze werden ook wel “(de) Hollanders” genoemd. Voor de studenten onderling was het geen enkel punt, “het mengde goed”. Ze kwamen bij de ouders van de studenten thuis en leerden daar de Limburgse vlaoj of vla kennen en eten. Ze waren ook een welkome aanvulling bij het voetballen, de M.A.J. enz. Een enkele pater (de Overste) en een gymleraar (Hr. Sluys) hadden er meer moeite mee. Aan beiden wordt de uitspraak toegeschreven:” een Limburger heeft meer beschaving in één pink dan een Hollander in zijn hele lijf.” Met zulke opvoeders werden de Beresteyners (weggeplukt van huis en haard) ook nog eens geconfronteerd.

Zittenblijven

Zowel op Beresteyn als op Ste Marie wisselde de samenstelling van de klassen bij elk nieuw schooljaar. Elk jaar waren er wel zittenblijvers  die een of twee jaar later jou dan weer inhaalden als je zelf bleef zitten. Omdat  het bijna iedereen wel een keer overkwam was het eigenlijk geen grote schande om een klas te doubleren. Ouders zullen er evenwel niet blij mee zijn geweest. Een extra schooljaar was een extra  jaar studiekosten. De 4e klas in Ste Marie leverde jaarlijks een groot  aantal zittenblijvers op. De overgang van Beresteyn naar Schimmert was ook wat studie betreft groot, zodat  vele ex-Beresteyners de 4e klas twee keer moesten doorlopen om bij te raken. Ook veel leerlingen die op Ste Marie begonnen waren hadden een verdubbeling van de 4e nodig om een steviger basis te krijgen voor het doorlopen van de eindfase.
Behalve door zitten blijven veranderde de samenstelling van klassen ook doordat  er altijd studenten waren die hun studie aan het seminarie beëindigden.  Weggaan heette dat. Ze haakten af  omdat de opleiding te zwaar was, omdat ze helemaal niet gelukkig waren op zo’n seminarie of omdat ze van gedachten veranderden en een ander doel voor ogen kregen dan een priesteropleiding. De roeping verliezen werd dat genoemd.  Ook werden  er studenten  weggestuurd. Die kregen een consilium abeundi, wat in de Kronieken van Beresteyn soms vertaald werd met “Wij kunnen uw zoontje niet bij ons gebruiken”. Dat kon zijn wegens onvoldoende leerprestaties,  slecht  of onaangepast gedrag en soms wegens  handelingen “contra sextum”,  het zesde gebod.  “Het verdwijnen van bepaalde “ridders” is dan vaak een hele opluchting” staat er in de Kronieken.
Doubleren gebeurde ook op de “gewone” gymnasia veelvuldig. Het gymnasium was tot in de jaren ‘50  nog iets voor de elite, de notabelen van de stad, waar de rector, zelf behorend tot die elite je wel doorheen sleepte, ook al ging dat gepaard met een paar keer  een klas overdoen. Voor een priester was het gymnasium in die tijd de geëigende opleiding. Ook daar deden de leraren  hun best om zoveel mogelijk studenten over de eindstreep te brengen.  Die eindstreep was op een seminarie het doorlopen hebben van  de volledige zes jaren gymnasium, voor sommigen afgerond met een staatsexamen en bijbehorend officieel diploma, voor anderen een intern eindexamen met een getuigschrift gymnasium-sem (seminarie) , wat ook wel eens met gymnasium ƴ (gamma) aangeduid werd.
De doorsnee student bij de Montfortanen hoorde niet tot de elite.  Hij was niet geworven door de Jezuïeten of de Dominicanen. Hij kwam vaak niet van een hoogwaardige Lagere School en begon zijn studieloopbaan (na  het toelatingsexamen) niet altijd in de 1e klas van het gymnasium.  Vaak kwam meer dan  de helft van het aantal nieuwelingen in de Voorbereidende klas. Bij het eerste rapport met Allerheiligen (korte herfstvakantie) werd de voorbereidende klas verder aangevuld met 1e klassers die een stapje terug moesten doen.  In de voorbereidende klas lag sterk de nadruk op Nederlands met ontledingen en syntaxis en ook op het vak rekenen. Een goede inhaalactie op wat op de lagere school gemist was.
Paters leraren (op Beresteyn  meer dan op Ste Marie)  hadden niet altijd de juiste opleiding achter de rug om de leerlingen de stof bij te brengen.  Pas nadat er, vooral in Schimmert, keihard aan gewerkt was om een bevoegd lerarenkorps bij  elkaar te krijgen, ook met docenten van buiten de school (de zgn. lekenleraren en de pater Carmeliet die Engels ging geven) kreeg de gymnasiumopleiding zijn vaste fundament. Meerdere bevoegde paters-docenten studeerden  eerst in Leiden, woonden op Beresteyn en hadden daar een belangrijke rol bij de studenten. Ze waren biechtvader , betrokken bij sport en spel , surveilleerden en gaven ook wel invallessen.  Deze inspanningen   leidden  er toe  dat Schimmert  van Staatswege erkend werd als gymnasium in 1963. Een jaar daarvoor was een heel nieuw schoolgebouw in gebruik genomen maar helaas voor al die inzet werd de gymnasiumopleiding na enkele jaren gesloten en koos men voor een open internaat en volgden de jongens ook andere opleidingen in de regio. En op 31 mei 1973 werd Ste Marie gesloten en kwam er een eind  aan 90 jaar gymnasiumopleiding in Schimmert. Zie hier de toespraak van pater G. Op ’t Veld bij die gelegenheid.

Dezelfde lichting als de vorige nu als klas 5 in 1962-1963
V.l.n.r.: Ben Loonen, Jac de Vries*, Jan van de Ven, Jan Goossens( nog net zichtbaar), Piet Reinders, Bert Huibrechtse*, Adri van de Zon*, Kees Brugman*, André Laurier* (daarachter – volstrekt onzichtbaar – Kees Genet*), Pater van Osch, PeterDenneman*, Jeu Steeghs, Kees van Noort*, Wim Donners, Theo van der Geest*, NicoKuyper*, Ben Dings.
* = Afkomstig uit Beresteyn

Hier weer dezelfde lichting, nu in de 6e klas in 1963 – 1964
de foto is genomen bij de nieuwe school
v.l.n.r.: Wim Donners, Jan Goossens, Jan van de Ven, Theo van der Geest*, Jac de Vries*, Ben Dings, Peter Denneman*, pater Wim Jenniskens, Nico Kuyper*, Cees van Noort*,
Vooraan: Adri van de Zon*, Jeu Steeghs, Piet Reinders, Ben Loonen, Kees Genet*.

* = Afkomstig uit Beresteyn (precies de helft)

Hun inkleding in Schimmert in 1964
Rechter rij (voor de kijker links): Peter Denneman, Adri van der Zon, Theo van der Geest.
Voorste rij Ben Loonen, Wim Peeters, Jan van de Ven, Cees van Noort.

Foto van deze inkleding in 1964 uit de Flambouw.
v.l.n.r. Kees Genet, Cees van Noort, Jan van de Ven

[ook uit de Flambouw] Kees Genet

Vervolgens een foto uit de noviciaattijd in Vroenhof.
Zij warende eerste fraters die in clergyman de straat op mochten.
Adri van de Zon, Jan van de Ven en Luc de Sterck.